Lazerle Tüy Dökülmesi: Tek Dalga Boyu ile IPL Teknolojilerinin Karşılaştırması

Philip L. Bailin, M.D., F.A.C.P. Baskan, Cleveland Klinik Vakfı Dermatoloji Bölümü

Giriş

Isıga dayalı tüy dökücü sistemlerin popülaritesi artmaya devam etmektedir. Bir daha asla tıras olmama taahhüdünde bulunan lazerler ve genis spektrumlu ısık cihazlarından olusan birçok sirket ve cihaz tüylerin kalıcı sekilde dökülmesi yönündeki artan talebi karsılamaya ugrasmaktadır.

Lazerle veya ısık yoluyla tüy dökülmesi ısık enerjisinin etkinlik açısından hedef kromofor tarafından etkili sekilde sogurulmasını ve yan termal hasarın önlenmesi için rakip kromofor(lar) tarafından daha düsük oranda sogurulması gerektigini ifade eden selektif fototermolizis prensiplerine dayanmaktadır.

Tüyün dökülmesi isleminde hedeenen kromofor perifollüküler melanindir ve rakip kromofor ise epidermal melanindir. Lazerler sogurulma katsayıları göreceli sekilde hedef aldıkları kromoforlara spesik olan tek dalga boylu cihazlardır. Yogun puls ısık (IPL) cihazları ise hastayı tipik olarak 600-1200 nm aralıgında olan ve esit ltrelerle belirlenen genis ısık enerjisi yelpazesine maruz bırakırlar. Lazerler ve IPL cihazlarının birden çok kromoforu hedef alabildigi gerçegi bu ürünlerin vasküler ve pigmentli lezyonlar, sigil, çil ve hatta akne tedavisi dahil tüylerin dökülmesinin yanı sıra çesitli rahatsızlıkların tedavisine olanak saglayan ürünler seklinde pazarlanmasına imkan vermektedir. Müsterilerden gelen talepte bu pazarlama yaklasımını tesvik etmektedir; çünkü her lazer alıcısı “bunların hepsini yapan” bir cihaz satın almak istemektedir.

Herhangi bir iki lazer veya IPL cihazı özdes çalısma parametrelerine (örnegin dalga boyu, doz, pul süresi, nokta ebadı veya epidermal sogutma yöntemleri) sahip olmadıgından bu ürünlerin performans seviyeleri önemli oranda farklılık göstermektedir. Özellikle, tüy dökülmesi isleminde lazerlerin ve IPL cihazlarının karsılastırmalı sonuçları büyük farklılıklar sergiler. Bu makalenin amacı kalıcı tüy dökme tedavisi saglamak üzere iki farklı teknoloji kullanılarak verimlilik, kullanım kolaylıgı ve hasta memnuniyetinin karsılastırılması idi; tek dalga boylu Alexandrite (755 nm) lazeri ve esik ısık ltresine sahip genis spektrumlu ısık cihazı.

Yöntem

Hasta #1 - Hasta (JH) 24 yasında Arap kadındı. Her iki yanagında ve ensesinde asırı koyu renkli terminal tüy sikayeti bulunuyordu. Geçmiste yapılan tedaviler içerisinde agda ve agartma islemleri bulunuyordu. Deri tipi Fitzpatrick IV idi. Rutin sekilde genis spektrumlu günes koruma kremleri kullanıyordu. Asırı tüy olusumunun bulundugu alanlardaki deri pigmentasyonu tek düze idi ve herhangi bir leke dahi bulunmuyordu.Anormal skar olusumu veya orta düzeyli travmaya verilen asırı yanıt hikayesi bulunmuyordu.Doz: 30 J/cm 2 Puls: 3 Süre: 3.2 Gecikme: 5 Filtre: 645 nm Doz: 10 J/cm2 Spot Ebadı: 15 mm *DCD™ : 70 spray/80 Gecikme. *Dynamic Cooling Device™ Hiçbir komplikasyonla karsılasılmadı.Üç ay sonra ilave IPL tedavisi yapıldı. Tedavi ayarları asagıda gösterilen sekildeydi: Doz: 28.5 J/cm 2 Puls: 3 Süre: 3.0 Gecikme: 50 Filtre: 645 nm Doz: 35 J/cm2 Puls: 3 Süre: 3.2 Gecikme: 30 Filtre: 645 nm Sogutma: Sogutulmus jel ve buz paketleri. Lazer ayarları asagıda gösterilmektedir:Doz: 16 J/cm2 Spot ebadı: 15 mm DCD: 70 spray/80 gecikme Tedaviye (IPL) basladı. Test seansı operasyon esnasında deri üzerine sogutulmus ultrason jeli uygulandıktan sonra post operatif dönemde buz tatbikini içeriyordu ve asagıdaki tedavi parametreleri kullanıldı: Bu tedavi ayarları herhangi bir kabarıklık olusmaksızın haf folliküler eritemle sonuçlandı.Ikinci haftada yapılan takip degerlendirmesi hiçbir omplikasyon göstermedi.Daha sonra hasta birer ay ara ile üç sıralı IPL tedavi seansına alındı. Tedavi ayarları yukarıda belirtilen sekildeydi. Hiçbir problem kaydedilmedi; ancak tüy dökülmesi anlamında elde edilen yanıt vasattı.Daha sonra birer ay arayla iki tedavi yapıldı. Tedavi ayarları asagıda belirtilen sekildeydi:Tedaviden 24 saat sonra hasta tedavi alanında siddetli agrı ve kabarma sikayetiyle telefon etti.Hasta muayene edildi ve birinci ve ikinci derece yanık için tedaviye alındı. Tedavi edilen alanlarda gözle görülür skar olusumu olmaksızın iyilesme saglandı; ancak düzensiz hiper ve hipopigmentasyon sergiledi.Hiperpigmentasyon alanlarında yumusak agartıcı ajanlarla tedavi edildi. Bu ajanlara yanıt alındı ve 6 ay sonra pigmentasyon tamamen normaldi. Daha sonra hiçbir ilave komplikasyon olmaksızın Lazer tedavisi sürdürüldü. Toplam dört seansdan sonra tüy yogunlugu tahminen %80-90 azaltıldı. Hasta #2 - Hasta (M.R.) birçok anatomik bölgesinde uzun süreli asırı tüy olusumu hikayesi bulunan 46 yasında beyaz kadındı. Geçmiste yüzünde, karnında ve üst baldır/bikini alanlarında elektroliz yapılmıstı. Deri tipinin Fitzpatrick III oldugu kararına varıldı ve hasta mavi gözlü ve açık kahverengi saçlıydı. Her iki bacagında siyah renkli asırı terminal tüylerin dökülmesi için basvurdu.

Test seansı hem IPL cihazı hem de Alexandrite lazer ile (her biri alt ekstremitede kullanıldı) ile gerçeklestirildi. IPL ayarları asagıda gösterilmektedir:Her iki test alanı ılımlı eritemle birlikte hızla yanıt verdiler. Ikinci haftada yapılan takip degerlendirmesinde hiçbir komplikasyon kaydedilmedi.

Daha sonra tedavi her bir bacakta cihazlardan biri kullanılarak sürdürüldü. Tedavi ayarları yukarıda belirtilen sekildeydi. Seans süresince hiçbir istenmeyen olay kaydedilmedi. Bununla birlikte, tedaviden sonraki aksamda hastada IPL ile tedavi edilen bacakta belirgin agrı gelisti. Bunu diüz, aralıklı kabarma ve bazı soyulma bölgeleri takip etti. Bir sonraki gün hasta görüldü ve yüzeysel yanık ile ilgili tedavi rejimine baslandı.

Hasta ilave IPL tedavisini reddetti ancak çapraz eksremitesinde lazer ile tedavinin sürmesini istedi. Asagıdaki ayarlar kullanılarak ilave dört tedavi seansı uygulandı: Doz: 20 J/cm2 Nokta ebadı: 18 mm DCD: 70 spray/80 Gecikme.Hiçbir komplikasyonla karsılasılmadı. IPL ile tedavi edilen bacak düzensiz hiperpigmentasyon ve fokal doku degisiklikleri gösterdi. Bunlar agartıcı ajanlar ve topikal steroidlerle tedavi edildi. Yaklasık altı ayda iyilesme saglandı.Alexandrite lazer ile tedavi edilen tarafta tüy dökülmesinin yaklasık %90 oldugu kararına varıldı. IPL ile tedavi edilen tarafta tüy dökülmesinde ölçülebilir bir azalma yoktu (sadece tek seans).

Sonuçlar

Farklı deri tipine sahip iki hasta sunulmustur. Her iki hastada test seansı esnasında veya sonrasında hiçbir problem göstermeyen IPL ile yapılmıs test seanslarına sahiplerdi. Bununla birlikte, akabinde her iki hasta tedavi seyri içerisinde belirgin problemler yasadılar.Tedavi parametrelerinde hiçbiri önemli degisiklik yapılmaksızın her iki hastada agrılı yanık yasadı. Her iki durumda da hastanın veya operatörün tedavi esnasında olagandısı doku yanıtı gözlememesi büyük öneme haizdir ve bu sonuç bir probleme isaret etmektedir. Her iki hastada da iyilesmesi aylarca süren tedaviyi gerektiren pigment degisiklikleri gelismistir. Ayrıca, hastaların biri deride doku degisiklikleri yasamıstır.

Aynı hastalarda Alexandrite lazer ile yapılan tedavilerde hiçbir sorunla karsılasılmadı. Seanslar süresince ve sonrasında duyulan rahatsızlık asgari düzeydeydi Tedavi edilen alanlardaki deri pigmentasyonu etkilenmedi ve hiçbir hastada komplikasyon için herhangi bir türde ilave tedaviye ihtiyaç duyulmadı. Her iki hasta da temelde tedavi esnasında Dinamik Sogutma Cihazının sagladıgı konfor nedeniyle IPL’ın tetikledigi yanıklardan önce dahi Alexandrite lazeri tercih ettiklerini belirtmislerdir. En önemlisi her iki hasta da Alexandrite lazer ile tedavi edilen alanlarda belirgin temizlenme (lezyonda kaybolma) gözlemislerdir. Aynı durum IPL tedavisi için geçerli degildir.

Tartısma

Lazerler ve yogun puls-ısık cihazları günümüzde sadece hastalardan gelen tüylerin kalıcı sekilde dökülmesi talebine baglı olmayıp aynı zamanda hekimlerden gelen artan kullanım talebi nedeniyle de popülarite kazanmaktadır. Maalesef, bu cihazlar tüy dökülmesi dahil desteklenen endikasyonlar üzerinde tedavi saglama becerileri açısından büyük farklılıklar göstermektedir. Lazerler tek dalga boylu enerji kullandıklarından yan etki proli ve yanıtın dalga boyuna bagımlılıgı IPL cihazlarına daha üstündür. Farklılık yaratan performans serisi IPL’ın tasarımından kaynaklanmaktadır; IPL kozmetik lazer prosedürlerinde hedef alınan kromoforlar açısından deriyi farklı sogurma katsayılarına sahip genis ısık enerjisi aralıgına maruz bırakmaktadır.

IPL cihazları çesitli tedavi uygulamaları için pazarlanırken performans seviyeleri özellikle tüy dökme islemlerinde lazerlerin altında kalmaktadır. Ayrıca, IPL hastaları kaçınılmaz sekilde gereksiz ve/veya etkili olmayan radyasyon dalga boylarına maruz bırakmaktadır ve tanımında da belirtildigi üzere tek dalga boylu lazerlerde bulunan tedavi saıgından yoksundur. Spesik olarak IPL ile yapılan tüy dökme tedavileri komplikasyon sıklıgında artısla sonuçlanmıstır ve lazerle tüy dökme tedavisiyle karsılastırıldıgında daha düsük sonuçlar sunmaktadır.

Cleveland kliniginde elde edilen tecrübelerimize dayanarak hastalar arasındaki ve hatta aynı hastada yapılan tedavi seansları arasındaki yanıt uyumlulugunun eksikligi nedeniyle kendi bölümümüzde IPL cihazlarının kullanımını sonlandırdık. IPL kullanımının sonlandırılmasına iliskin diger bir neden kabul edilemez düzeydeki yüksek komplikasyon oranlarıydı.

Cleveland kliniginde lazer sistemine nazaran IPL’da çok daha istenmeyen deri reaksiyonu elde ettik (çogu önemsiz ve geçici idi; ancak bazı durumlarda ciddi sorunlar gözlendi) . Aksine, Aleksandrıte (755 nm) lazeri tüy dökme amacıyla pazarlanmaktadır ve gösterdigi performans örnek niteliktedir.

FDA’da beklediginden bu makale tüy dökme dısındaki endikasyonlar için Alexandrite lazerin etkinligi üzerinde hiçbir yorum yapmamaktadır.Kalıcı tüy dökme tedavisinde bilgi sahibi oldugumuz herhangi bir IPL teknolojisiyle karsılastırıldıgında Alexandrite lazer üstün tedavi modalitesidir.

Reference

Anderson RR, Parrish JA: Selective Photothermolysis:Precise microsurgery by selective absorption of pulse irradiation. Science 220:524-527, 1983.